ยาพาราเซตามอล คุณรู้จัก ดีแค่ไหน

“หากใช้ยาพาราเซตามอล  ติดต่อกันนาน ๆ ก็อาจส่งผลต่อการทำงานของตับได้”

        ยกตัวอย่างเช่น  เมื่อมีอาการไข้  ตัวร้อน  ปวดหัว  ครั่นเนื้อครั่นตัว  ก็จะแนะนำให้ใช้ยาแก้ปวดลดไข้  ซึ่งจะมีฤทธิ์ครอบคลุมอาการตัวร้อน  และครั่นเนื้อครั่นตัวได้อย่างดีอีกด้วย  คือ  ยาพาราเซตามอล  (paracetamol) หรือ อะซีตามิโนเฟน (acetaminophen)
มีไข้  ปวดหัว  ตัวร้อน  จากไข้หวัด  ใช้ยาพาราเซตามอล   
        พาราเซตามอล  เป็นยาสามัญประจำบ้าน  เวลาสมาชิกในครอบครัวมีอาการปวดหัว  ตัวร้อน  เป็นไข้  ก็จะนำมาใช้เพื่อบรรเทาอาการเหล่านี้  ซึ่งโดยทั่วไปผู้ใหญ่นิยมกินครั้งละ  ๒  เม็ด  (ขนาดเม็ดละ  ๕๐๐  มิลลิกรัม)  ทุก  ๔-๖  ชั่วโมง  เวลาที่มีอาการปวดหัว  ตัวร้อน  เป็นไข้  และเมื่อหายดีแล้วก็ไม่จำเป็นต้องใช้ยาอีก  ให้หยุดยาได้เลย  เมื่อไหร่ที่เป็นอีก  ก็หยิบใช้เป็นครั้งคราวไป

ใช้ยาพาราเซตามอล...อย่างฉลาด

    จากการที่เราคุ้นเคยกับยาพาราเซตามอล  มีการหยิบใช้กันบ่อย ๆ ไม่ว่าจะปวดหัว  ตัวร้อน  ปวดประจำเดือน  ปวดฟัน  ปวดหลัง  ปวดเอว  ปวดข้อ  เป็นต้น  เรียกว่ารู้จักและใช้กันอย่างแพร่หลาย  จนขนานนานว่า  เพื่อนที่แสนดีเพราะไม่ว่าจะปวดอะไรก็นึกถึงพาราเซตามอล  

 

ยาก็คือยา  ยาไม่ใช่ขนม  หรืออาหาร  เวลาใช้ก็ต้องระมัดระวังใช้อย่างมีเหตุผล  ใช้ยาอย่างฉลาด  ไม่ใช้อย่างพร่ำเพรื่อ  เพราะคงเคยได้ยินคำขวัญว่า  “ยามีคุณอนันต์  มีโทษมหันต์”  และขอเติมต่อท้ายอีกนิดว่า  “ควรใช้อย่างฉลาด” 
ยาที่แสนดีอย่างพาราเซตามอล  ก็เป็นยาที่มีคุณอนันต์  และมีโทษมหันต์เช่นกัน  ในเรื่องคุณอนันต์คงได้ประจักษ์กันแล้ว  เพราะมีการใช้กันอย่างแพร่หลายทั่วประเทศ
ถ้าใช้ยาพาราเซตามอลติดต่อกันนาน....จะมีพิษต่อตับได้
        การใช้ยาพาราเซตามอลครั้งละ ๒  เม็ด  วันละ  ๓  ครั้ง  ใช้ติดต่อกัน ๒-๓  วัน  หรืออย่างมากก็ติดต่อกัน  ๕  วัน  หรือประมาณ  ๑  สัปดาห์  ถือว่าปลอดภัย
        ถ้ามีการใช้ยาเกิน  ๕-๗  วัน  และ/หรือใช้ติดต่อกันนานกว่านี้  ก็อาจเกิดอันตรายต่อผู้ที่ใช้ได้  โดยอันตรายที่เกิดจากการใช้ยาพาราเซตามอลติดต่อกันนาน ๆ เช่น  ใช้วันละ  ๔  ครั้ง และนานติดต่อกันเป็นเดือน ๆ ก็อาจส่งผลต่อการทำงานของตับได้  จึงควรระมัดระวัง  เพราะยาตัวนี้จะถูกเปลี่ยนแปลงโดยตับ  เมื่อใช้ติดต่อกันนาน ๆ ก็อาจส่งผลต่อตับ  ตัวเหลือง  ตาเหลือง  ที่เรียกกันว่า  “ดีซ่าน”  ได้จึงควรใช้ด้วยความระมัดระวัง

    โทษอีกอย่างหนึ่งที่เกิดจากการใช้ยาพาราเซตามอลก็คือ  ยานี้จะมีพิษต่อไตด้วย  โดยจะเกิดพิษก็ต่อเมื่อมีการใช้ยาปริมาณมาก ๆ เช่น ครั้งละ  ๒๐  เม็ด ซึ่งจะส่งผลทำให้เกิดพิษต่อไตได้